NVMP-Nieuwsflits
HET OPENEN VAN DE SLUISDEUREN BIJ FUKUSHIMA
Het lozen van radioactief water uit de beschadigde kerncentrale van Fukushima is vermijdbaar, riskant en illegaal
Uit het artikel Opening the flood gates at Fukushima van o.a. IPPNW Co-President Tilman Ruff AO, Universiteit van Melbourne
De Japanse regering is van plan alle 1,34 miljoen ton radioactief koelwater van de kerncentrale van Fukushima in de Stille Oceaan te lozen, een operatie die op 24 augustus 2023 begon. Vermoedelijk is zij ook van plan het afvalwater te lozen dat zich de komende decennia zal blijven ophopen. Een proces dat dertig tot veertig jaar in beslag zal nemen.
Deze beslissing is niet alleen schadelijk voor de gezondheid van mens en milieu, maar is ook een directe schending van het internationaal recht.
De oorspronkelijke aankondiging van de lozing, gedaan in 2021, kwam tien jaar nadat een aardbeving en tsunami met een kracht van 9.0 op de schaal van Richter de oostkust van Japan troffen, waardoor de koelmechanismen van de kerncentrale van Fukushima Daiichi (FDNPS) beschadigd raakten en drie kernreactoren instortten.
In 2011 werden de kernreactoren van Fukushima na de vloedgolf overspoeld met zeewater.
Door de vernietiging van de kernreactoren kwamen naar schatting 520 Peta Becquerels (520 x 10¹⁵ nucleair verval per seconde) van verschillende radionucliden (radioactieve elementen) vrij in de atmosfeer, waaronder cesium, koolstof-14, jodium-129 en tritium. Dit cijfer is echter exclusief edelgassen zoals xenon-133, waarvan de uitstoot in Fukushima de grootste was sinds de laatste bovengrondse kernproeven.
EEN ONVOLLEDIGE OPRUIMING
Na het incident werkte de Japanse regering samen met de Internationale Organisatie voor Atoomenergie (IAEA) van de VN en de Tokyo Electric Power Company (TEPCO) aan een plan om de centrale te ontmantelen, inspanningen die tot op de dag van vandaag voortduren.
De eerste stap van dit proces was ervoor zorgen dat de kernreactoren stabiel bleven. Als zodanig werd oceaanwater in de reactoren gepompt ter vervanging van de inmiddels ter ziele gegane koelmechanismen. Hoewel noodzakelijk heeft dit proces, samen met de uitgebreide lekkage van grondwater, ruim een miljoen ton radioactief afvalwater geproduceerd, dat zich dagelijks blijft ophopen.
Het angstaanjagende beeld van de meer dan duizend opslagtanks gevuld met radioactief koelwater.
Men poogt zoveel mogelijk radioactieve stoffen uit het afvalwater te filteren. Maar zelfs na de reiniging bevat 70 procent van het opgeslagen afvalwater niveaus van radionucliden die boven de wettelijke normen liggen, in sommige gevallen tot 20.000 keer hoger. Het gaat daarbij om tritium en andere, giftiger stoffen, zoals cesium-137, strontium-90 en kobalt-60.
Vanaf juli 2023 werd het afvalwater ter plaatse opgeslagen in 1.046 opslagtanks die nu hun capaciteit bijna bereikt hebben, vandaar de behoefte aan lozing in de oceaan.
De Japanse regering is van plan het radioactieve afvalwater de komende dertig tot veertig jaar stapsgewijs in de Stille Oceaan te lozen. Hoewel er andere opties bestaan, zoals langdurige opslag in speciaal gebouwde, seismisch veilige tanks en het laten stollen van het water in een lekvrije vorm zoals mortel of beton, weigerde de regering deze mogelijkheden te verkennen vanwege de complexiteit en hoge kosten. In zee lozen is verreweg de makkelijkste en goedkoopste optie.
Het IAEA oordeelde echter dat de lozingsplannen van Japan ‘in overeenstemming zijn met de veiligheidsnormen van het IAEA’. Een kwalijke zaak want verdunning van het afvalwater volgens de wettelijke limieten zegt niets over de totale hoeveelheid geloosde radioactieve stoffen en dat is hier toch de sleutelfactor.
Bovendien hebben milieuwetenschappers betoogd dat de hoeveelheid die voor het milieu als een veilig stralingsniveau wordt beschouwd, eerder politiek dan wetenschappelijk is. Nationale normen blijven steevast achter bij de wetenschap, en wettelijke limieten voor tritium in water variëren van maar liefst 7000 Bq/L (Becquerels per liter) in Canada tot 15 Bq/L in Californië.
Tritium is een natuurlijk voorkomende, radioactieve vorm van waterstof die ook wordt geproduceerd door kernreactoren en explosies. Het is het grootste radioactieve bijproduct van kerncentrales. Het reageert met zuurstof en creëert getritieerd water. Daarom kan het niet gefilterd worden. Blootstelling aan tritium wordt in lage concentraties grotendeels als onschadelijk beschouwd en bij inname wordt getritieerd water op dezelfde manier in het lichaam verwerkt als water.
Er zijn echter sterke aanwijzingen dat tritium, vooral organisch gebonden vormen, blijvende gevolgen voor de gezondheid kunnen hebben die vergelijkbaar zijn met andere vormen van blootstelling aan straling, zoals een kortere levensduur, ontwikkelingsachterstanden en cognitieve stoornissen, immunodeficiëntie, onvruchtbaarheid en geboorteafwijkingen, en kanker en DNA-mutaties bij mensen, landdieren en in het water levende gewervelde dieren en ongewervelde dieren die hoge of langdurige blootstelling hebben ervaren.
De Japanse regering overtreedt feitelijk de door haarzelf ondertekende internationale verdragen waarin zij verklaarde ‘het mariene milieu te beschermen en te behouden’ en zich te onthouden van het vervuilen van waterwegen door ‘bronnen op het land’.
De Japanse regering schept hiermee een precedent voor de manier waarop de wereldgemeenschap reageert op moderne nucleaire crises. Zonder te kijken naar schadelijke gevolgen voor gezondheid en milieu creëer je een grens- en generatie-overschrijdend probleem.
Als zodanig moet de Japanse regering haar verplichtingen jegens de internationale gemeenschap nakomen en kritisch nadenken over alternatieven voor de afvoer van de megahoeveelheden afvalwater. De lozing zal naar verwachting dertig tot veertig jaar duren en het radioactieve afvalwater zal zich blijven ophopen.
Ook al is er 24 augustus met de lozing een begin gemaakt, het kan nog steeds worden gestopt en er kan gekozen worden voor een beter alternatief.
Japanse protesten